Bronşit bir alt solunum yolu enfeksiyonu olup genel anlamda bronşların inflamasyonudur (iltihaplanmasıdır) .

Alt solunum yolu enfeksiyonları; trakeabronşiyal ağacın daha çok viruslarla oluşan, genel solunum yolu infeksiyonu ile birlikte olan inflamasyonudur


Akut Bronşit

Klinik özellikler : Öksürük en temel semptom olup , uzun sürebilir. Balgam olguların yarısında görülebilir, başlangıçta mukoid iken sonra pürülan hale dönüşebilir. Etkene göre ateş görülebilir. Substernal yanma olabilir. Dinlemekle ronküsler ve kaba raller duyulabilir.

Komplike olmadıkça , altta yatan bir hastalık olmadıkça konsolidasyon ve alveolar tutulum görülmez.Sigara içenlerde semptomlar daha uzun süreli olabilir. Erişkin başlangıçlı astmanın başlamasına neden olabilir.

Etiyoloji : Daha çok viruslar etkendir. Respiratuvar viruslardan; nezle ve coronavirus,influenza, adenovirus etken olabilir. Viruslar dışında; Bordetella pertussis, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae bakterileri de bu hastalığa neden olabilir. Diğer bakterilerin rolü henüz kesinlik kazanmamıştır.

Epidemiyoloji : Daha çok kış aylarında, diğer solunum yolu infeksiyonlarının da fazla olduğu dönemlerde görülür. Beş yaş altında daha sıktır.

Tanı : Öksürükle birlikte seyreden akut solunum yolu infeksiyonlarında düşünülür. Öykü, fizik muayene, sigara ve toksik maddeye maruz kalma degerlendirildikten sonra , diger nedenlerin ekarte edilmesiyle tanı konur. Mycoplazma infeksiyonları, Bogmaca ve chlamydia infeksiyonları haricinde mikrobiyolojik tetkikler yardımcı değildir. Öksürügün sabit kaldığı olgularda akciğer grafisi, balgam sitolojisi, bronkoskopi önerilir.

Ayırıcı Tanı : İnfluenza, nezle, pnömoni, astma, yabancı cisim, kronik obstrüktif akciğer hastalığı. (KOAH)

Tedavi : Semptomatiktir. Analjezik, antiinflamatuvar, antipiretikler kullanılabilir. Hidrasyonu saglamak gerekir. Diger yandan saglıklı bir kişide viral etkenlerin çogunlukla rol oynaması nedeniyle antibiyotik tedavisi önerilmez. Ancak boğmaca, Mycoplasma pneumoniae ve Chlamydia pnömoniae infeksiyonlarında tedavi önerilir.

Korunma : Risk gruplarında influenza proflaksisi önerilir. Boğmaca aşısı önemlidir.Sigara bırakılması da önem kazanır.

Kronik bronşit ve akut infeksiyoz alevlenme

Tanım: Bronşitli hastalarda balgam artışı ve genel durumda bozulmayla birlikte giden bir tablodur.

Klinik bulgular: Bronşitin infeksiyon nedeniyle alevlendiğini gösteren kesin bulgular yoktur. Bununla birlikte balgamın miktarı, yogunlugunun artışı ve renginin degişimi, halsizlik tanıya yardımcı olan bulgulardır. Öksürük ve dispnede artış olabilir. Ateş, titreme gibi sistemik bulgular ve kanda lökositoz olmayabilir.

Etiyoloji: Hastaların yarısında Haemophilus influenzae’nın kapsülsüz türleri ve Streptococcus pneumoniae kolonizasyonu saptanmaktadır. Moraxella catarrhalis, , Bordetella pertussis, Corynebacterium pseudodiphtericum, influenza virus, parainfluenza virus, respiratory syncytial virus, rhinovirus, coronavirus da etyolojide rol oynayabilir. Mycoplasma pneumoniae, hemolitik streptokoklar, S. aureus ve Gram negatif enterik basiller nadir görülmektedir.
Epidemiyoloji: Kronik bronşit erişkin popülasyonun yaklaşık %10-25’inde görülmektedir. Erkeklerde ve 40 yaş üstünde daha fazladır. Kış aylarında daha fazla görülür.

Tanı: Standart akciğer grafisi tanıdan çok diger hastalıkları ayırtetmek için kullanılır. Balgam mikroskopik inceleme, Gram boyama, kanda lökosit sayımı yararlı olabilir.

Ayırıcı Tanı: Akut bronşit, pnömoni, tüberküloz, bronşektazi, astma.

Tedavi: Kronik bronşitte tedavi; günlük aktiviteyi saglayacak idame tedavisi, infeksiyonların önlenmesi, akut alevlenmede yogun tedavi ve antimikrobiyal ajanların kullanım olarak planlanmalıdır. Β2-agonistleri, antikolinerjik ve topikal steroidler kullanılabilir. Düzenli alınması uygundur. Akut alevlenmelerde tedavi daha yogun uygulanır, gerekirse oral kortikosteroidler verilebilir.Antibiyotiklerin yeri belirlenememekle birlikte akut alevlenmelerde daima kullanılmaktadır. Ampicillin, amoxicillin, amoxicillin-clavulanate, doxycycline, makrolidler, trimethoprim-sulfamethoxazole, II. Jenerasyon sefalosporinler,
Florokinolonlar kullanılabilmektedir. Tedavi süresi: 7-10 gün olarak önerilir.

Korunma: Yılda dört ya da daha fazla alevlenme olan riskli hastalarda proflaktik antibiyotik kullanılabilir. Sigaranın bırakılması, allerjik hastalık varsa önlemi, sinopulmoner infeksiyon ve obstrüksiyon yönünden degerlendirme, obesitenin azaltılması, beslenmenin düzenlenmesi, düzenli egzersis, pnömokok aşısı, yılda bir kez influenza aşısı.