CPR (Temel Yaşam Desteği)

CPR (Temel Yaşam Desteği)

(CPR) KARDİYO- PULMONER RESİSÜTASYON

*CPR ani kalp ve solunum durması durumunda, daha ileri yaşam destegi sağlanıncaya kadar yapılacak aktivitedir.

*Kardiyo-pulmoner Resisütasyon (CPR) ani ölüm durumunda yapılmaktadır.

ANİ ÖLÜME NEDEN OLAN FAKTÖRLER

* Ventriküler fibrilasyon

* Elektrik çarpması

* Suda boğulma

* İlaç reaksiyonları

* Gaz - dumanla boğulma

* Travma

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ İÇERİKLERİ

*Solunum kaybında solunumu sağlamak

* Kalp durmasında göğüs masajı yapmak

* VF ve VT’ de defibrilasyon uygulamak

* Yabancı cisimleri tanımak ve çıkartmak

* Kalp krizi ve felç geçiren hastaya erken tanı koymak

ZAMAN KRİTİKTİR

* 0-1 dakika ; prognoz iyi , kardiyak irritabilite olabilir.

* 0-4 dakika ; Geri dönüşsüz beyin hasarı beklenmez

* 4-6 dakika ; Beyin hasarı görülebilir

* 6-10 dakika ; Beyin hasarı olasılığı yüksek

* 10 dakika ; İrreversible beyin hasarı

CPR’da HIZ ÖNEMLİDİR !!!

*Arrestten sonra ilk 4 dakika içinde CPR’ a başlandığında yaşam şansı %7

CPR’a BAŞLAMAK ?

*** SOLUNUMU DURMUŞ VE NABIZSIZ tüm hastalar için, kontrendike bir durum olmadğığ sürece başlanır.

DİKKAT !!!

* ÖĞRETİLEN TEKNİKLER ASLA KALBİ ÇALIŞAN, KENDİ SOLUNUMU OLAN BİR KİŞİDE denenmemelidir.

CPR İLKELERİ

A) AİRWAY (hava yolu)

B) BREATHİNG(solunum)

C) CİRCULATİON (dolaşım)

YETİŞKİNDE CPR

İLK DEĞERLENDİRME

* Hastayı omuzlarından tutup hafifçe/şiddetli olarak sars

* ‘İyimisiniz’ diye sor

Dikkat !
* Eğer boyun ve kafa travmasından şüpheleniliyorsa

* Travma varsa ; Uygun olmayan hareket spinal kord yaralanması varsa kötüleşebilir.

YETİŞKİNDE CPR

* HASTAYA POZİSYON VER

* DİKKAT Hasta sırt üstü yatıyorsa

*Baş ve boyunu destekle

*Bir bütün olarak sırt üstü döndür

* Boyun yaralanmasına dikkat

YETİŞKİNDE CPR

*HAVA YOLUNU AÇ

*Boyun yaralanması yoksa;

*Baş-Çene pozisyonu

YETİŞKİNDE CPR

*Boyun yaralanması (Travmalı hasta)

varsa;

*Çene itme pozısyonu

UYGUNSUZ BAŞ VE ÇENE POZİSYONU VENTİLASYON ZORLUĞUNUN EN SIK NEDENİ.

YETİŞKİNDE CPR

*NEFES ALIP ALMADIĞINI KONTROL ET

*BAK

*DİNLE

*HİSSET

YETİŞKİNDE CPR

*NEFES ALIYORSA

*(Boyun yaralanması yoksa)

*”Recovery” (iyileşme pozisyonu ver)

YETİŞKİNDE CPR

*NEFES ALMIYORSA*Suni solunuma başla

*Balon valf maske (Ambu) ile

*Ağızdan maskeye

*Ağızdan -ağıza

*Ağızdan -buruna

*Ağızdan-stomaya

YETİŞKİNDE CPR

AĞIZDAN AĞIZA SUNNİ SOLUNUM

-Derin bir nefes al

- Hastanın burnunu kapat

- 1,5- 2 saniyede hastaya soluğunu ver

-Hastanın göğsünün kalkmasını gözle

AĞIZDAN MASKEYE

Ağızdan ağıza suni solunumun aynı şeklini ağızdaki maske üzerinden uygula

AMBU İLE

Ağızdan stomaya

BALON- MASKE İLE VENTİLASYON

Balon-Maske Cihazı

*” Balon kendi kendine şişen ”

* Oksijen takılmasa bile hastaya oda havasıyla solutmak olasıdır.

*10L/dk akış hızı ile % 30- 80 arasında oksijen sağlanabilir.

*oksijen rezervuarı ile osijen konsantrasyonu % 60- 95′ e çıkabilir.

*Barotravmayı önlemek için basınç kapakçığı mevcuttur.

( Balon hacmi en az çocuklarda 450-500 ml erişkinde 700-1000 ml olmalıdır.)

LARENGEAL MASKE KULLANIMI

* Bilinci kapalı hastalarda laringoskop kullanmadan hava yolunun açılmasını sağlar.

* Bir tüp ve tüpün ucunda maske şeklinde bir kaftan ibarettir.

*Orofarinksten hipofarinkse doğru itilir.

* Kaf şişirilerek hipofarenksin kapanması sağlanır.

* Böylece maskenin açık tarafı glottik açıklığa doğru yerleşmiş olur.

ENDOTREKEAL ENTÜBASYON

Mekanik ventilasyonun en güvenilir ve en etkili yöntemi trakeal tüp ile yapılandır.Çünkü ;

1. Hava yolu selektif olarak trekea içine doğru açılmıştır, mide distansiyonu olmadan yeterli ventilasyon ve oksijenasyon sağlanır.

2. Mide içeriğinin trekeaya aspirasyonu riski azalır.

3. Hava yolundaki sekresyonlar kolayca aspire edilebilir.

4. Ventilasyonla birlikte göğüs komresyonu yapıldığında ventilasyonun etkinliği bozulmaz.

5 . İnspirasyon zamanı kontrol edilebilir.

6. Gerektiğinde ekspiryum sonunda hava yoluna basınç uygulanabilir.

ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON

ENDİKASYONLAR

*Santral sinir sistemi kontrolünün yeterli olmaması,

* Fonksiyonel veya anatomik olarak hava yolunun tıkalı olması,

* Solunum iş yükünün aşırı olması,

* Yüksek inspiryum basıncına gereksinim olması,

* Derin sedasyona gereksinim olması.

Trekeal Tüp

*Trakeal tüp steril tek kullanımlık ve şeffaf olmalıdır.

*Üzerinde santimetre işaretleri ve radyoopak çizgisi bulunmalıdır.

*İç çapı uniform olmalı,uç kısmında daralma olmamalıdır.

*Distal uçta yan tarafta da delik (Murphy gözü) olmalıdır.

*8 yaşın altındaki hastalarda kafsız tüp kullanılmalıdır.

* Tüp çapı seçilirken en az travma ile en geniş havayolu sağlanabilmesi prensibi göz önünde tutulur.

Direk Laringoskopi ve Entübasyon Tekniği

*Sağ elle tutulan endotrakeal tüp kord vokallerin arasından geçirilerek trakeaya yerleştirilir.

* Tüp laringoskop bıçağının yarığından sokulmamalıdır, çünkü bu yarık, entübasyonu yapan kişinin larings ve vokal kordları görmesini sağlar.

* İşlemler sırasında bir başka kişinin trakeaya dışarıdan hafifçe bası uygulamasıyla vokal kordlar daha iyi bir şekilde görülür hale gelebilir.

* Tüpü trakeaya sokarken görüntü kaybedilmemeli ve tüpün vokal kordları arasından içeriye girdiği mutlaka görülmelidir.

* Laringoskop dişlere zarar vermemeye çalışarak çıkarılır.

* Tüpün trakea da olduğu doğrulanır.

Uzman Doktor Metin Topal
Top